Trịnh Mạnh
Bác Hồ mất được vài hôm . Một buổi sáng đến tòa soạn, anh Hoài Thanh hỏi tôi:
- Anh đọc di chúc của Bác có chú ý đến hai chữ này không ?
Anh dừng lại như đế xem tôi có đoán được hai chữ anh định nói .
- Hai chữ gì hả anh ?
- "Muôn vàn" "Tôi gửi lại muôn vàn tình thân yêu"
- Tôi chỉ thấy hay thôi
- Tôi thấy ông cụ tài quá . Tôi đã thử tìm những từ có thể thay thế hai chữ đó nhưng không thể nào thay thế nổi . Tôi gửi lại vô vàn tình thân yêu ... vô vàn hay muôn nghìn tình thân yêu đều không đươc. Vô vàn thì trừu tượng hoàn toàn còn muôn nghìn thì quá cụ thể . Chỉ có muôn vàn là hay nhất .
- Vì sao muôn vàn lại là hay nhất hả anh ?
- Vì nó có một phần cụ thể: muôn là con số đếm được nhưng lại có phần trừu tượng ; vạn là cụ thể nhưng vàn là trừu tượng; mà thương yêu thì phải có phần trừu tượng chứ !
Chữ muôn vàn đã có trong Kiều mà Kiều thì dân mình ai chẳng biết . Hai chữ muôn vàn như đã có sẵn trong lòng mọi người . Cứ đọclên là như đã cảm nhận được ngay cái ý nghĩa cũng như tấm lòng và cái tình của Bác trong hai chữ đó .
(Nhà văn Phạm Hổ kể lại)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét