Lưu trữ Blog

30 tháng 12, 2007

BÁC RẤT THẬN TRỌNG TRONG VIỆC DÙNG TỪ

Trịnh Mạnh

"Những tiếng nào nước ta có thì không nên dùng tiếng nước ngoài" Đó là câu nói của Bác đã nhiều lần nhắc nhỡ cán bộ trong cuốn "Sửa đổi lề lối làm việc" và trong cuộc sống hàng ngày. Lúc đầu báo chí ta dùng từ Hồng thập tự, Bác đã sửa lại thành Chữ thập đỏ, từ không phận, hải phận, Bác đã sửa lại là vùng trời, vùng biển, từ nữ dân quân, Bác đã sửa lại là dân quân gái. Bức thư gửi học sinh tháng 9-1945, Bác đã dùng từ tựu trường thay cho từ khai giảng "Ngày hôm nay, nhân buổi tựu trường của các em, tôi chỉ biết chúc các em một năm đầy vui vẻ và đầy kết qủa tốt đẹp".

Noi gương Bác, nhiều từ Việt đã được dùng để thay từ Hán như không tặc thay bằng giặc lái, phi cơ thay bằng máy bay, phi trường thay bằng sân bay, cáo phó thay bằng tin buồn, niên khoá thay bằng năm học, hàng không mẫu hạm thay bằng tàu sân bay.

Học tập lối dùng từ của Bác Hồ, nhiều từ gốc Hán, báo chí của ta đã thay đổi kết cấu cho hợp với tiếng Việt. Ví dụ: chỉ huy sở đổi thành sở chỉ huy, cao xạ pháo đổi thành pháo cao xạ, chủ tịch đoàn đổi thành đoàn chủ tịch (trong tiếng Hán, định ngữ bổ nghĩa đứng trước danh từ chính; trong tiếng Việt, định ngữ bổ nghĩa đứng sau danh từ chính).

Không có nhận xét nào:

Người theo dõi